جهت اعلام هرگونه موارد مرتبط با آلودگی دریا با
شماره تماس تمام وقت "09177869500"
مرکز هماهنگی مقابله با آلودگی دریا ( MPRCC )
تماس حاصل فرمایید.
شماره تماس های کارشناسان بخش مقابله با آلودگی
07731666583
07731666584
07731666554
برای مهار، بازیافت، و پاکسازی نفت از محیط
آبی یا سواحل آلوده‌شده، روشهای مختلفی را برای حذف آلودگی نفتی به‌کار می‌بندند.
به منظور جلوگیری از پخش نفت در آب، رسیدن آن به ساحل، عملیات مقابله با آلودگی نفتی
آغاز میشود. خوشبختانه، بخش‌هایی از ترکیبات نفت خام در همان ساعات اولیۀ حادثه، تبخیر
میشود یا از طریق انرژی امواج به اعماق دریا می‌رود. با این همه، باید به سرعت،
نفت ریختهشده را مهار کرد تا میزان آسیب به افراد، محیط‌زیست و تأسیسات به حداقل برسد.
این عملیات شامل دو مرحلۀ مهار و بازیابی نفت است که در اجرای آن از روشهای مکانیکی
یا روشهای جایگزین که شامل روش شیمیایی، روش زیستی یا سوزاندن ، استفاده میشود. غالباً،
برای مهار نفت و جمعآوری آن از سطح دریا از روشهای مکانیکی بهره می‌گیرند، اما در
مواردی هم باید یکی از روشهای شیمیایی ذکر شده را جایگزین کرد. در پاکسازی و فرونشانی
نفت از سواحل نیز فرایندهای طبیعی و روشهای فیزیکی به‌کار می‌رود که در ادامه به شرح
هر‌یک خواهیم پرداخت.
روش فیزیکی مقابله در دریا:
پس از وقوع حادثۀ آلودگی نفتی در دریا، برای
محدود کردن (مهار) پخش نفت و بازیابی، از ابزار‌های مکانیکی استفاده میشود. این ابزارها
شامل بوم های شناور((Boom ، اسکیمرها ((Skimmer و مواد جاذب (Absorbent material ) است که از
میان آنها رایج‌ترین ابزار، بوم های شناور هستند.
- - استفاده از بوم ها و سد های شناور:
بوم ها و
سدهای شناور محدودکننده با هدف مهار پخش نفت و کاهش میزان آلودگی خطوط ساحل و دیگر
منابع محیطی به‌کار می‌‌روند. از‌آنجا که در این روش، نفت در لایه‌‌های سطحی ضخیم‌‌تری
تغلیظ میشود، بازیابی آن نیز آسان‌‌تر است. از بوم ها و سدهای شناور می‌‌توان برای
انحراف و هدایت لکه‌‌های نفتی به مجرا‌های خاصی که در مسیرهای مطلوب تعبیه شده‌اند،
استفاده می شود. با این روش، جمعآوری و بازیابی لکه‌‌های نفتی از سطح آب آسان‌‌تر
میشود. طراحی و ساخت بوم ها و سدهای شناور مهار‌کننده متفاوت است، اما در همۀ آنها
چهار مشخصۀ اصلی و مشترک به چشم می‌خورد که عبارت‌اند از:
· وجود بخش شناورسازی
جهت مهار نفت و پیشگیری از پاشیدن نفت به بالای سد بر اثر موج
· وجود دامن و بخش
زیرین جهت جلوگیری از عبور جریان و رد شدن لکه های نفتی از زیر بوم و سدهای شناور
داشتن یک بخش طولی که غالباً، زنجیر یا کابلی
است که زیر پوشش زیرآبی قراردارد، تا سد در برابر باد و موج تعادل بهتری داشته و
بتوانند نیروهای وارد بر آن را تحمل نماید.
- استفاده از اسکمیرها :
اسکیمر وسیله‌ای
برای بازیابی نفت ریختهشده برسطح آب دریا است. بازدهی اسکیمرها به شرایط آب و هوا
بستگی دارد. در آب‌های متلاطم و خروشان، اسکیمرها حجم کمتری از نفت را بازیابی می‌کنند.
اسکیمرها بر سه نوع‌اند:
· اسکیمرهای رودخانه
ای
· اسکیمرهای جاذب
نفت
· اسکیمرهای مکشی
با توجه به نوع نفت ریخته شده، شرایط دریا هنگام عملیات
جمع آوری و وجود ذرات جامد در آب، یکی از این سه نوع اسکیمر را به‌کار می‌برند که البته،
هر کدام مزایا و معایب خود را دارند.
- استفاده
از مواد جاذب:
این مواد قابلیت
جذب نفت را به خود دارند. اگر مقدار نفت ریختهشده کم باشد، برای پاکسازی آب می
توان از این ابزار استفاده کرد. به کمک این مواد با ساز وکار جذب مایع، جذب سطحی، یا
هر دو می‌‌توان نفت را بازیابی کرد. در مادۀ جاذب مایع، نفت در فضای متخلخل آن نفوذ
می‌‌کند، اما در مواد جاذب سطحی، نفت به فضای متخلخل نفوذ نمی‌کند، بلکه فقط در سطح
آن جذب میشود. برای مقابله با نفت ریختهشده، مادۀ جاذب باید هم‌زمان نفت‌‌دوست و
آب‌‌گریز باشد. هنگامی‌که از مواد جاذب برای بازیابی نفت استفاده میشود، باید پس
از عملیات، نفت را از آب جدا و آن را با روشی مناسب، معدوم یا پس از پاکسازی، برای
استفادۀ مجدد آماده کرد.مواد جاذب در سه گروه مواد طبیعی آلی، مواد طبیعی غیرآلی (معدنی)،
و مواد مصنوعی دسته‌بندی می‌‌شوند.
روش شیمیایی:
یکی
از روشهای مقابله با آلودگی دریا و جلوگیری از آلوده شدن محیط زیست دریایی،استفاده
از مواد شیمیایی دیسپرسنت به منظور جلوگیری از پراکندگی آلودگیهای نفتی است.مواد دیسپرسنت،تشکیل
قطرات کوچک نفت پراکنده در لایه بالایی ستون آب را تسریع می کنند.فرآیند طبیعی امولسیون
شدن نفت درآب را می توان توسط اسپری مواد دیسپرسنت بر روی لکه های نفتی از روی کشتی
یا هواپیما سرعت بخشید. از این مواد برای پراکندگی و از بین بردن لکه های نفتی بخصوص
هنگامی که بکارگیری تجهیزات مقابله با آلودگی فراهم نبوده و یا آلودگی با سرعت به ساحل
نزدیک می شود،مورد استفاده قرار می گیرد.هدف اصلی استفاده از مواد دیسپرسنت به حداقل
رساندن میزان خسارت ناشی از شناور بودن مواد نفتی روی سطح آب است که در صورت شناوری
و گسترش آن امکان صدمه رساندن به محیط زیست دریایی و تاسیسات ساحلی وجود خواهد داشت.
در صورت امکان بهتر است از مواد دیسپرسنت استفاده نشود، ولی بهر حال بکارگیری و استفاده
از مواد دیسپرسنت نیز محدودیت خاص خود را داشته و باید با توجه به جهت باد و جریانات
امواج، شرایط جوی، میزان عمق،گردش جریان آب و حساسیت زیست محیطی منطقه دریایی و کاملاً
کنترل شده صورت پذیرد. در هر صورت بایستی مجوزهای لازم از مرجع استانی مقابله با
آلودگی های دریایی (اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر ) در خصوص انجام
عملیات مقابله شیمیایی اخذ گردد و مطابق با دستورالعمل منتشر شده توسط سازمان
بنادر و دریانوردی و تحت مدیریت مرجع استانی عملیات صورت گیرد.
شناور دریاپاک 1 (OSRV)
شناور یونیک دریاپاک پاک با طول 55.5 متر و عرض 13 متر مجهز به
سیستم رانش دیزل الکترونیک می باشد،که می تواند با سرعت 16 گره دریایی جهت عملیات
های ساحلی و فراساحلی خلیج فارس در راستای پاکسازی و مقابله با آلودگی پیشروی کند.
این شناور مجهز به انواع تجهیزات مقابله با آلودگی نفتی در دریا و نزدیک ساحل شامل
سیستم بازآوری و جداسازی مواد نفتی از آب دریا، مجهز به بوم دریایی جهت محصور کردن
لکه های نفتی، مجهز به سیستم دیسپرسنت پاش الکتریکی به همراه بازوهای آلومینیومی،
مجهز به سه نوع اسکیمر جهت بازآوری نفت سنگین و همچنین پمپ انتقال دهنده که با
ظرفیت 550 مترمکعب می تواند نفت بازآوری شده از سطح دریا را درخود جای دهد. همچنین
حجم سرمایه گذاری جهت ساخت این شناور معادل 21 میلیون یورو می باشد. این شناور در
مورخ 29 بهمن 1399 با حضور وزیر محترم راه و شهرسازی ، مدیر عامل محترم و اعضا
محترم هیات عامل سازمان بنادر و دریانوردی و مقامات استانی افتتاح گردید. با اشاره
به اهمیت افتتاح این شناور و با توجه به توان بالای آن درراستای حضور به موقع جهت
پاکسازی آلودگی های نفتی در حوضه خلیج فارس، باید ابراز امیدواری کرد که محیط زیست
دریایی عاری از آلودگی های نفتی، در آینده نه چندان دور خواهیم داشت.
جایروپلن
در سال 1395 یک فروند جایروپلن جهت ارائه خدمات پروازی به اداره بندر بوشهر اضافه
گردید. جایروپلن تلفیقی از هلیکوپتر و هواپیما، دارای دو سرنشین و حداکثر سرعت 140
مایل بر ساعت می باشد. جایروپلن مورد استفاده در اداره بندر بوشهر ساخت کشور
اسپانیا بوده، دارای موتور روتکس 914 با قدرت 115 اسب بخار و مجهز به یک دوربین
تصویر برداری، که از آن جهت مستند سازی استفاده می شود. در سال 1400 جایروپلن ملکی
سازمان تعداد 14 مورد آلودگی را تشخیص داده و بنا به در خواست فرآیند پیشگیری و
مقابله با آلودگی اقدام به پایش سه مورد آلودگی نموده است.
کوادکوپتر
با توجه به اینکه هوشمند سازی بندر بوشهر از اولویت های این اداره کل می باشد،
با محوریت هوشمند سازی فعالیت های دریایی و با هدف تبدیل بندر بوشهر به بندری
هوشمند، پایش لحظه ای محدوده ی کانال بندر بوشهر به وسیله کوادکوپتر پیشرفته در
دستور کار قرار گرفت. با برگزاری دوره آموزش تخصصی کوادکوپتر و آموزش تیم عملیاتی
مقابله با آلودگی و تامین یک فروند کوادکوپتر، این امکان فراهم گردید. این امر
موجب کاهش حضور مستقیم نیروی انسانی، کاهش هزینه های پایش روزانه و تسهیل در پایش کانال
شده است.
پهپاد
با عنایت به استفاده این اداره کل از پایش های هوایی واحدهای پروازی ندسا در
عملیات های جستجو و نجات و آلودگی دریا بر اساس تفاهم نامه همکاری بین نیروی
دریایی سپاه پاسداران و سازمان بنادر و دریانوردی در تاریخ 30/02/1400، که این امر
باعث تسهیل در پایش لحظه ای عملیات دریایی فراساحل در تمام آب های خلیج فارس و
بدست آوردن علل و عوامل آلودگی، موقعیت و
میزان آن شده است.
تجهیزات ______________________________________________________________________________________
فرم ها ________________________________________________________________________________________
آمار___________________________________________________________________________________________